Samenwerken aan een duurzame toekomst: hoe ProRail de toekomst van het spoor door samenwerking mogelijk maakt
Interview met John Voppen, CEO van ProRail
Sinds december 2019 is John Voppen de CEO van de Nederlandse spoorwegbeheerder ProRail. ProRail beheert ruim 7100 km spoor in Nederland en telt 4300 medewerkers. “Het maatschappelijke belang en de visie op duurzaamheid bij ProRail trokken me enorm”. Volgens John is dé uitdaging van ProRail om de infrastructuur aan te leggen die van het spoor voor het reizigersvervoer een alternatief voor vliegen en voor goederenvervoer een alternatief voor vrachtverkeer maakt. Flevum sprak John Voppen over de manier waarop ProRail deze infrastructuur mogelijk maakt door nationaal en internationaal samen te werken.
Groene manier van vervoer binnen Europa
De European Green Deal van 2019 is voor de Europese spoorbeheerders een steun in de rug geweest. “Zij heeft het spoor aangemerkt als de meest duurzame vorm van transport, wat ons extra kansen biedt om op volle kracht te innoveren voor goede grensoverschrijdende treinverbindingen binnen Europa”.
Voppen geeft aan dat het vervoer per spoor in Europa nog veel te winnen heeft. “Om treinverkeer een passend alternatief voor vliegverkeer te maken moet er geïnvesteerd worden in de verbindingen, het spoor en standaardisering tussen landen.” Dit zijn zaken die op Europees niveau aangepakt moeten worden, daarom zet Voppen zich als vicepresident van de European Rail Infrastructure Managers (de branchevereniging van de Europese Spoorbeheerders) in voor een betere Europese samenwerking.
“De European Green Deal en de huidige wereldwijde discussies over klimaat maken dit hét moment om samen te werken aan grensoverschrijdend vervoer.” Waar het contact met buurlanden over de operatie al staat, zou intensievere samenwerking volgens Voppen de spoorsector in Europa nog meer kunnen brengen. “Een voorbeeld is het nieuwe veiligheidssysteem op het spoor: als ProRail werken we aan innovatieve oplossingen samen met de Noorse en Zwitserse collega’s omdat we geloven dat standaardisering uiteindelijk in het belang van ons allen is. Nu zijn er binnen Europa nog te veel verschillende spoorsystemen, waarvoor je ook weer verschillende treinen nodig hebt. Hierdoor moeten reizigers nog te vaak overstappen en wordt de grensoverschrijdende treinreis binnen Europa te duur om echt te concurreren met de auto of het vliegtuig. Ook wordt de reisduur hierdoor te onaantrekkelijk om voor de trein te kiezen. Met de standaardisering van de spoorsystemen kun je de kosten drukken en de reistijd aanzienlijk verkorten”.
“Als ProRail willen we alle mogelijkheden om deze goederenlijnen uit te breiden aangrijpen”
De concurrentiepositie van goederenvervoer per spoor
Naast het belang van personenvervoer onderschrijft ProRail ook het belang van het goederenvervoer per spoor. De concurrentie van goederenvervoer per spoor met vrachtverkeer over de weg is groot. Als duurzaam alternatief wordt goederenvervoer per spoor steeds interessanter. “Als ProRail willen we alle mogelijkheden om deze goederenlijnen uit te breiden aangrijpen” vertelt Voppen.
“Het ministerie kan dat ons in deze vorm nog beter gebruiken voor zorgvuldige en snellere besluitvorming. Een win-win situatie”
De voordelen van goederenvervoer per spoor zijn voor Nederland evident. Juist daarom besluit ProRail in Nederland te investeren in het verbreden van de mogelijkheden voor goederenvervoer per spoor. “Als capaciteitverdeler op het spoor moeten we zowel de reizigers- als goederenvervoerders zo goed mogelijk bedienen op hetzelfde volle spoornetwerk. Voor de reizigersvervoerders loopt dat zeer goed met een recordaantal treinen die de afgelopen jaren konden rijden. Voor de goederenvervoerders zijn we bezig met een verbeterslag om ook hen nog beter te kunnen bedienen zodat ze beter kunnen concurreren met het vrachtvervoer over de weg”, aldus Voppen.
Samenwerking in de keten
Omdat ProRail jaarlijks zo’n 2 miljard euro belastinggeld in beheer, onderhoud en aanleg van het spoor investeert, wil het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat dat de spoorbeheerder vanaf 2021 een zelfstandig bestuursorgaan is. “De nauwe samenwerking tussen ProRail en de overheid kan daarmee nog sterker worden”, zegt Voppen. “Het ministerie heeft nu soortgelijke doelstellingen als ons, dat maakt de samenwerking beter dan ooit.” ProRail neemt de rol als zelfstandige ‘trusted advisor’ aan richting het ministerie: “wij hebben de kennis al in huis met betrekking tot de mogelijkheden om de groei op het spoor en daaromheen in Nederland te faciliteren. Het ministerie kan dat ons in deze vorm nog beter gebruiken voor zorgvuldige en snellere besluitvorming. Een win-win situatie”
“Ik heb er alle vertrouwen in dat dit ons gaat lukken!”
Vooruitkijkend naar de toekomst
Voppen ziet de grote mogelijkheden die de spoorsector te bieden heeft. “Ik heb de blik vooruit maar wil nog eens benadrukken dat we alle partijen binnen de wereld van de infrastructuur hard nodig hebben om in 2030 klaar te zijn voor de toekomstige groei van reizigers en goederen op het spoor. We kunnen dit niet alleen. Ik heb er alle vertrouwen in dat dit ons gaat lukken!”